31

Çene Eklemi Tedavisi

Temporomandibular eklem (TME) alt çeneyi kafa tasına bağlayan eklemdir. TME hastalıkları eklemi ve çiğneme kaslarını ilgilendirir. Toplumun büyük bir bölümünde özellikle kadınlarda karşımıza çıkar. Çene eklemi rahatsızlığı olan hastalar genellikle 20 yaş ile 40 yaş arasındadır.

Çene eklemi hastalıklarının belirtileri nelerdir?

  • Ağız açma sırasında veya  çiğneme yaparken zorluk çekilmesi ve ağrı duyulması
  • Kulak, şakak ve yanaklarda ağrı hissi, kulak çınlaması
  • Boyun ve baş ağrısı
  • Anormal eklem sesleri (klik, tıkırtı gibi)
  • Çenenin kitlenmesi  veya  yerinden çıkması
  • Çenelerde devamlı bir gerginlik ve yorgunluk hissi
  • Isırmada bir değişiklik meydana gelmesi
  • Yüzde şişlik, asimetri

Yukarıdaki sayılan şikâyetlerin varlığı çene eklemi hastalıklarının bir işareti olabilir.

Bu şikayetlerin temelinde genetik faktörler, darbe alma gibi travmatik faktörler, diş sıkma-gıcırdatma gibi kötü alışkanlıklar, çeneler arası ilişkideki bozukluklar, stres gibi psikososyal faktörler veya dejenerasyon, hormon, iltihap ya da neoplazi kaynaklı patolojik faktörler yer alır.

Çene Eklemi Hastalıkları Nelerdir?

Eklem diskinin öne kayması sonucu sınırlı ağız açma veya çenenin bir tarafa kayması

Eklemin/çenenin yerinden çıkması

Eklemin hiç oluşmaması, normalden küçük veya büyük olması, eklemin habis büyümesi

Sinovit, artrit, poliartrit gibi iltihabi hastalıklar

Osteoartrit ve ileri dönemde TME ankilozu (Çene ile kafatası arasındaki eklemin kemikleşmesi ve bunun sonucunda hareketsiz kalması)

Dikkatli yapılan klinik ve radyolojik muayene ile çene eklemi rahatsızlığının doğru tanısı konur ve buna yönelik tedavisi planlanır.

Cerrahi olmayan tedavi; kas egzersizleri gibi fiziksel bir yaklaşımı, gerektiğinde ilaç tedavisini ve çene ilişkisini ideale taşıyan mekanik yaklaşımı içerir. Bu amaçla splintler (dişlere geçirilen ince şeffaf plaklar) hazırlanır. Splintlerin şikâyetleri ortadan kaldırması hem hastayı rahatlatır hem de kapanışın yeniden düzenlenmesi gerekliliğini gösterir.

Kapanışta sıkıntıya sebep olan etken hekim tarafından belirlenir gerektiğinde protetik gerektiğinde ortodontik olarak ortadan kaldırılır. Konservatif yaklaşımın yeterli olmayacağı ileri durumlarda çene eklemi cerrahi olarak tedavi edilir.

Tedavi süresince hastaya düşen görev ise çeneyi yoracak, aşırı hareketlerden kaçınmak ve stres faktörünü gerekirse psikolojik destek ile ortadan kaldırmaktır.